Elsa Schiaparelli

Elsa Schiaparelli
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 września 1890
Rzym, Włochy

Data i miejsce śmierci

13 listopada 1973
Paryż, Francja

Zawód, zajęcie

projektantka mody

Narodowość

Włoszka

Multimedia w Wikimedia Commons

Elsa Schiaparelli (ur. 10 września 1890 w Rzymie, zm. 13 listopada 1973 w Paryżu) – włoska projektantka mody.

Życiorys

Urodzona w 1890 roku w Palazzo Corsini w Rzymie Elsa Schiaparelli od najmłodszych lat miała styczność z naukowcami i elitą społeczną. Matka Elsy - Giuseppa Maria de Dominicis - pochodziła z neapolitańskiej arystokracji, natomiast ojciec Celestino Schiaparelli był dziekanem Uniwersytetu Rzymskiego[1]. Elsa była także bratanicą astronoma Giovanniego Schiaparelliego.

Studiowała filozofię na Uniwersytecie Rzymskim. W tamtym czasie zainteresowała się teozofią, czyli obszarem z pogranicza religii, okultyzmu i nauki[2]. W 1911 roku opublikowała zbiór „zmysłowych” wierszy pt. Arethusa, za co została umieszczona na rok w klasztorze w Szwajcarii przez konserwatywną rodzinę[2].

W wieku 22 lat przeniosła się do Londynu, gdzie po raz pierwszy zetknęła się z modą. Spotkała tam teozofa, hrabiego Wilhelma Wendt de Kerlora i wyszła za niego za mąż. W 1916 roku przeprowadzili się do Nowego Jorku. Cztery lata później Elsa urodziła córkę, pieszczotliwie nazywaną Gogo[2]. Wilhelma Wendt de Kerlor niedługo po narodzinach dziecka pozostawił żonę dla Isadory Duncan[3].

Większość swojego życia spędziła w Paryżu. Tam poznała i zaprzyjaźniła się z takimi osobami jak Salvador Dali, Jean Cocteau, Man Ray.

Rysunek z magazynu Vogue ukazujący projekt swetra Elsy Schiaparelli (1927).

W Paryżu Schiaparelli za namową projektanta Paula Poireta, zaczęła projektowanie odzieży[3]. Zanim rozpoczęła własną działalność - w 1925 roku zaczęła pracę, jako projektantka w Maison Lambal, jednak firma zbankrutowała. Rok później Elsa Schiaparelli podjęła decyzję o otwarciu własnej działalności. Jej pierwszym projektem był sweter z wydzierganą kokardą, który wykorzystywał technikę zapożyczoną z malarstwa iluzjonistycznego, inaczej trompe-l’œil[1].

Na początku 1927 roku wprowadziła na rynek nową kolekcję dzianin. Jej pierwsza sportowa kolekcja „Schiaparelli – Pour le Sport” wprowadziła do paryskiej mody wiele nowości: lniane sukienki, spódnice, szorty. Nosiła je między innymi Lili de Alvarez na Wimbledonie w 1931 roku. W tym także roku Schiaparelli otworzyła swój sklep przy placu Vendôme[2]. Jej stroje nosiły m.in.: Marlena Dietrich, Greta Garbo, Katharine Hepburn, Joan Crawford.

Związana była z ruchem surrealistycznym i dadaizmem, kontynuowała współpracę z wieloletnim przyjacielem Salvadorem Dali. Zasłynęła również jako jedna z najbardziej kreatywnych projektantek nakryć głowy – kapelusze w jej wydaniu były dziełami sztuki. Najbardziej znaną kolekcją Elsy Schiaparelli jest kolekcja Shoe, którą zaprezentowała w 1937 roku. Pomysłodawczynią tej idei była żona Salvadora Dalego[1]. Obuwie było w tej kolekcji najważniejsze, wkomponowywane w wizerunek kobiety nieprzeciętnej, zasłaniającej i odkrywającej części twarzy. Podczas tej kolekcji zaprezentowany został najsłynniejszy w dorobku Schiaparelli kapelusz, przypominający wielki but[4].

Przypisy

  1. a b c KaraK. Becker KaraK., Elsa Schiaparelli – projekty rywalki Coco Chanel [online], zwierciadlo.pl, 2022 [dostęp 2023-08-24]  (pol.).
  2. a b c d Elsa Schiaparelli – między domem mody a atelier artystki » Niezła sztuka [online], Niezła sztuka, 18 grudnia 2022 [dostęp 2023-08-24]  (pol.).
  3. a b VogueV. Polska VogueV., Szokujące życie Elsy Schiaparelli [online], Vogue Polska, 9 września 2018 [dostęp 2023-08-24]  (pol.).
  4. Maison Schiaparelli. Schiaparelli. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).

Zobacz też

  • Mother of Invention, The New Yorker, 2003
  • Schiap – Personal Life, 2015
  • ISNI: 0000000081533757
  • VIAF: 73861989
  • ULAN: 500121780
  • LCCN: n85153799
  • GND: 119452979
  • NDL: 00621443
  • BnF: 11968443d
  • SUDOC: 027697789
  • SBN: VEAV021094
  • NKC: xx0255171
  • BIBSYS: 4038155
  • CiNii: DA15862584
  • Open Library: OL5051439A
  • PLWABN: 9810683864105606
  • NUKAT: n2012195350
  • J9U: 987007367219805171
  • LNB: 000242990
  • CONOR: 51155299
  • BLBNB: 001011654
  • KRNLK: KAC201501243
  • LIH: LNB:aKq;=Bt
  • Britannica: biography/Elsa-Schiaparelli
  • Treccani: elsa-schiaparelli
  • Universalis: elsa-schiaparelli
  • БРЭ: 3624812
  • NE.se: elsa-schiaparelli
  • SNL: Elsa_Schiaparelli
  • VLE: elsa-schiaparelli
  • Catalana: 0061324
  • DSDE: Elsa_Schiaparelli