Alice Munro

Alice Munro
Ilustracja
Imię i nazwisko

Alice Ann Munro

Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1931
Wingham (Ontario)

Data i miejsce śmierci

13 maja 2024
Port Hope

Narodowość

kanadyjska

Język

angielski

Alma Mater

University of Western Ontario

Dziedzina sztuki

opowiadanie

Ważne dzieła
  • Taniec szczęśliwych cieni
  • Dziewczęta i kobiety
  • Za kogo ty się uważasz?
  • Zbyt wiele szczęścia
  • Widok z Castle Rock
Odznaczenia
Order of Ontario Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Alice Ann Munro z d. Laidlaw (ur. 10 lipca 1931 w Wingham w prowincji Ontario, zm. 13 maja 2024 w Port Hope[1][2]) – kanadyjska pisarka, autorka głównie opowiadań, trzykrotnie nagrodzona krajową Governor General's Award for Fiction. Laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (2013) .

Council Line w hrabstwie Huron, Ontario, Kanada

Uważana za jedną z najznamienitszych współczesnych autorek krótkich form prozatorskich. Thomas Tausky w biograficznym eseju Alice Munro. Biocritical Essay napisał: „Uznawana za najlepszą kanadyjską autorkę noweli i opowiadań, Alice Munro systematycznie tworzy dzieła, w których dokładny opis relacji społecznych i głęboki rys psychologiczny łączą się z bezbłędnym instynktem używania właściwej formy ekspresji”[3]. Jej opowiadania skupiają się na relacjach międzyludzkich w codziennym życiu. Akcja większości jej prozy osadzona jest w południowo-zachodniej części prowincji Ontario i często obraca się wobec z pozoru trywialnych i codziennych faktów i obserwacji otaczającej rzeczywistości. Bohaterowie tych opowiadań (na ogół kobiety) to antyteza literackiego heroizmu.

Cynthia Ozick nazwała ją „naszym Czechowem[4]. Książki Munro przetłumaczono na ponad 20 języków, a jej twórczość wyróżniono wieloma nagrodami literackimi, tak w Kanadzie, jak i innych krajach.

W 2009 przyznano jej prestiżową Międzynarodową Nagrodę Bookera za całokształt twórczości literackiej, a w 2013 Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury[5].

Twórczość

  • Dance of the Happy Shades (1968) – wyd. pol. Taniec szczęśliwych cieni, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Lives of Girls and Women (1971) – wyd. pol. Dziewczęta i kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Paweł Łopatka
  • Something I've Been Meaning to Tell You (1974) – wyd. pol. Coś, o czym chciałabym ci powiedzieć, Wydawnictwo Świat Książki 2014, tłum. Bohdan Maliborski
  • Who Do You Think You Are? (1978) – wyd. pol. Za kogo ty się uważasz?, W.A.B. 2012, tłum. Elżbieta Zychowicz
  • The Moons of Jupiter (1982) – wyd. pol. Księżyce Jowisza, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • The Progress of Love (1986) – wyd. pol. Odcienie miłości, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • Friend of My Youth (1990) – wyd. pol. Przyjaciółka z młodości, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Open Secrets (1994) – wyd. pol. Jawne tajemnice, W.A.B. 2014, tłum. Anna Przedpełska-Trzeciakowska
  • Selected Stories (1996)
  • The Love of a Good Woman (1998) – wyd. pol. Miłość dobrej kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Agnieszka Pokojska
  • Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage (2001) – wyd. pol. Kocha, lubi, szanuje..., Dwie Siostry 2011, tłum. Jadwiga Jędryas, Tina Oziewicz
  • No Love Lost (2003)
  • Vintage Munro (2004)
  • Runaway (2004) – wyd. pol. Uciekinierka, Dwie Siostry 2009, tłum. Alicja Skarbińska-Zielińska
  • Carried Away: A Selection of Stories (2006)
  • The View from Castle Rock (2006) – wyd. pol. Widok z Castle Rock, Wydawnictwo Literackie 2011, tłum. Ewa E. Nowakowska
  • Too Much Happiness (2009) – wyd. pol. Zbyt wiele szczęścia, Wydawnictwo Literackie 2009, tłum. Agnieszka Kuc
  • Dear Life (2012) – wyd. pol. Drogie życie, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc

Odznaczenia i nagrody

  • Governor General's Award (1968, 1978, 1986)
  • Canadian Booksellers Award za Dziewczęta i kobiety (1971)
  • Nominacja do Booker Prize za The Beggar Maid (1980)
  • Marian Engel Award (1986)
  • Trillium Book Award (1990)
  • Order of Ontario (1994)
  • WH Smith Literary Award za Open Secrets (1995)
  • PEN/Malamud Award (1997)
  • National Book Critics Circle Award za Miłość dobrej kobiety (1998)
  • Giller Prize (1998 i 2004)
  • Rea Award for the Short Story (2001)
  • Libris Award
  • O. Henry Award (2006 i 2008)
  • Man Booker International Prize (2009)
  • Canada-Australia Literary Prize
  • Commonwealth Writers Prize (nagroda regionalna dla Kanady i Karaibów)
  • Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja, 2010)
  • Literacka Nagroda Nobla (2013)

Przypisy

  1. Alice Munro, Canadian author who won Nobel Prize for Literature, dies at 92
  2. Alice Munro, Canadian author who mastered the short story, dead at 92 [online], CBC News, 14 maja 2024 [dostęp 2024-05-14]  (ang.).
  3. Cytat z przedmowy do pracy T.E. Tausky'ego (University of Calgary)
  4. New York Time Magazine
  5. Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2013. Nobel Media AB 2013. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).

Bibliografia

  • Alice Munro: Wprowadzenie do twórczości, MirosławaM. Buchholtz (red.), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015, ISBN 978-83-8019-072-6, OCLC 907447899 .
  • Coral AnnC.A. Howells Coral AnnC.A., Alice Munro, Manchester: Manchester University Press, 1998, ISBN 978-0-7190-4558-5, OCLC 38936672 .
  • Staines, David (red.): Theœ Cambridge Companion to Alice Munro. Cambridge: Cambridge University Press, 2016. ISBN 978-11-0709-327-0.
  • Thacker, Robert: Alice Munro: Writing Her Lives. A Biography, Toronto, [2005] 2011. ISBN 978-07-7108-514-7.
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

  • p
  • d
  • e
2005-2015
od 2016
  • ISNI: 0000000122812833, 000000036865170X
  • VIAF: 68944521
  • LCCN: n79063498
  • GND: 119036525
  • NDL: 00542960
  • LIBRIS: 31fjm6nm5149w5b
  • BnF: 12029814x
  • SUDOC: 027724328
  • SBN: CFIV110657
  • NLA: 36069570
  • NKC: jn19990005898
  • DBNL: munr003
  • BNE: XX1043118
  • NTA: 073156612
  • BIBSYS: 90051817
  • CiNii: DA04074268
  • Open Library: OL82236A
  • PLWABN: 9810702997805606
  • NUKAT: n01040316
  • J9U: 987007265779405171
  • PTBNP: 62949
  • CANTIC: a10991797
  • LNB: 000059420
  • NSK: 000026663
  • CONOR: 7324515
  • BNC: 000093124
  • ΕΒΕ: 194329
  • BLBNB: 000328813
  • KRNLK: KAC200507123
  • LIH: LNB:CTe9;=Bb
  • PWN: 3944405
  • Britannica: biography/Alice-Munro
  • Treccani: alice-munro
  • Universalis: alice-munro
  • БРЭ: 3344766
  • NE.se: alice-munro
  • SNL: Alice_Munro
  • VLE: alice-munro
  • Catalana: 0520659
  • DSDE: Alice_Munro
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 42443