Alfonso Cuarón

Alfonso Cuarón
Ilustracja
Alfonso Cuarón (2013)
Prawdziwe imię i nazwisko

Alfonso Cuarón Orozco

Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1961
Meksyk

Zawód

reżyser, producent filmowy, scenarzysta, montażysta

Współmałżonek

Mariana Elizondo
(1980–1993; rozwód)
Annalisa Bugliani
(2001–2008; rozwód)

Lata aktywności

od 1981

Multimedia w Wikimedia Commons

Alfonso Cuarón Orozco (ur. 28 listopada 1961 w Meksyku) – meksykański reżyser, scenarzysta, montażysta i producent. Zyskał uznanie filmem z 2001 roku I twoją matkę też, który stał się jednym z największych przebojów hiszpańskojęzycznego kina.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Meksyku jako syn Cristiny Orozco, biochemiczki, i Alfreda Cuaróna Santistebana, lekarza specjalizującego się w medycynie nuklearnej[1]. Jego młodszy brat, Carlos José (ur. 1966), został także filmowcem, a drugi, Alfredo, biologiem zajmującym się ochroną przyrody[1]. Ojciec opuścił rodzinę, gdy Alfonso Cuarón miał 10 lat. W efekcie dorastał w trudnych warunkach materialnych, odczuwał też wstyd z powodu rozejścia się rodziców i ukrywał ten fakt przed rówieśnikami. Był silnie związany emocjonalnie z Liborią Rodríguez, która pracowała jako pomoc domowa; traktował ją jako drugą matkę. Filmem zainteresował się już jako kilkulatek, a w okresie dojrzewania film stał się jego wielką pasją i ucieczką od trudnej sytuacji rodzinnej i samotności[2].

Po ukończeniu szkoły średniej usiłował dostać się do Centro de Capacitación Cinematográfica, jednak nie został przyjęty ze względu na zbyt młody wiek. Matka nie akceptowała jego planów kariery filmowca i ostatecznie rozpoczął studia filozoficzne. Równocześnie jednak uczęszczał na popołudniowe zajęcia w Centro Universitario de Estudios Cinematográficos (Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku)[3]. Z uczelni tej został usunięty z powodu konfliktu z wykładowcami. Dla wsparcia rodziny podjął wówczas pracę w muzeum.

Kariera

Po studiach trafił do środowiska filmowego, gdzie pracował jako pracownik techniczny, a później także jako reżyser filmów krótkometrażowych. Już wtedy asystował i pełnił funkcję drugiego reżysera przy filmach fabularnych – Wigilia (La víspera, 1982), Nokaut (1984) i Wielka impreza (La gran fiesta, 1986). Po sukcesie melodramatu Gaby. Historia prawdziwa (1987), gdzie był zarówno drugim reżyserem[4], jak i reżyserem w drugiej ekipie operatorskiej, postanowił nakręcić własny film[5].

W 1991 wraz z bratem Carlosem zrealizował swój pełnometrażowy debiut, komedię erotyczną Tylko ze stałym partnerem (Sólo con tu pareja, 1991) o biznesmenie kobieciarze (w tej roli Daniel Giménez Cacho), który po seksie z atrakcyjną pielęgniarką zostaje oszukany i boi się, że zaraził się AIDS. Film został bardzo dobrze przyjęty w Meksyku i został dostrzeżony przez Sydneya Pollacka, który zaangażował Cuaróna do wyreżyserowania odcinka serialu Upadłe anioły. Rozgłos przyniosły mu ekranizacje powieści Frances Hodgson Burnett Mała księżniczka (1995) i Charlesa Dickensa Wielkie nadzieje (1998).

W 2001 odniósł międzynarodowy sukces filmem I twoją matkę też, za który wspólnie ze swoim bratem Carlosem był nominowany do Oscara za najlepszy scenariusz oryginalny[6]. W 2004 został reżyserem trzeciej części przygód Harry’ego Pottera, Harry Potter i więzień Azkabanu[7].

Podczas 86. ceremonii wręczenia Oscarów jego film Grawitacja (2013) otrzymał siedem Oscarów[8], w tym dla samego Cuaróna za najlepszą reżyserię oraz za najlepszy montaż.

Najbardziej osobisty projekt w karierze Cuaróna to nawiązująca do jego dzieciństwa i zrealizowana dla Netflixa Roma (2018). Film zdobył główną nagrodę Złotego Lwa na 75. MFF w Wenecji[9]. Otrzymał także 10 nominacji do Oscarów, m.in. za najlepszy film, reżyserię, scenariusz oryginalny i zdjęcia, będąc jednym z dwóch najczęściej nominowanych filmów do tej nagrody w 2019. Na 91. ceremonii wręczenia Oscarów Cuarón zdobył ostatecznie statuetkę za najlepszą reżyserię oraz za najlepsze zdjęcia, a obraz został pierwszym w historii tytułem reprezentującym kinematografię meksykańską uhonorowanym Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny[10].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 61. MFF w Cannes (2008). Przewodniczył obradom jury na 72. MFF w Wenecji (2015).

Filmografia

Filmy w reżyserii Cuaróna
Rok Film Reżyser Producent Scenarzysta Montażysta Rotten Tomatoes[7]
1991 Tylko ze stałym partnerem Tak Tak Tak Tak 67%
1995 Mała księżniczka Tak Nie Nie Nie 97%
1998 Wielkie nadzieje Tak Nie Nie Nie 38%
2001 I twoją matkę też Tak Tak Tak Tak 92%
2004 Harry Potter i więzień Azkabanu Tak Nie Nie Nie 90%
2006 Ludzkie dzieci Tak Nie Tak Tak 92%
2006 Zakochany Paryż Tak
(Jeden segment)
Nie Tak
(Jeden segment)
Nie 86%
2013 Grawitacja Tak Tak Tak Tak 96%
2018 Roma Tak Tak Tak Tak 96%

Nagrody

Przypisy

  1. a b Alfonso Cuarón – What Nationality Ancestry Race [online], Ethnicity of Celebs [dostęp 2017-07-20]  (ang.).
  2. MarcelaM. Valdes MarcelaM., After ‘Gravity,’ Alfonso Cuarón Had His Pick of Directing Blockbusters. Instead, He Went Home to Make ‘Roma.’ [online], „The New York Times”, 13 grudnia 2018 [dostęp 2019-03-02]  (ang.).
  3. Alfonso Cuaron, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-03-12]  (ang.).
  4. Rovi: Alfonso Cuarón Biography. AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
  5. Michael Buening: Sólo con tu pareja (1991). AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
  6. Alfonso Cuarón Awards. AllMovie. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
  7. a b Alfonso Cuarón. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-11-28]. (ang.).
  8. Oscary 2014: znamy zwycięzców. [dostęp 2014-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-06)].
  9. Wenecja 2018: „Roma” Alfonso Cuaróna ze Złotym Lwem. [dostęp 2018-09-10].
  10. "Roma" lepsza od "Zimnej wojny". Zobacz, kto jeszcze cieszył się z wygranej. dziennik.pl. [dostęp 2019-03-01].

Linki zewnętrzne

  • Alfonso Cuarón w bazie IMDb (ang.)
  • Alfonso Cuarón w bazie Filmweb
  • Alfonso Cuarón w bazie Notable Names Database (ang.)
  • p
  • d
  • e
Filmy w reżyserii Alfonso Cuaróna
1990-99
  • Tylko ze stałym partnerem (1991)
  • Mała księżniczka (1995)
  • Wielkie nadzieje (1998)
2000-09
2010-19
  • p
  • d
  • e
1928–1940
1941–1960
1961–1980
1981–2000
2001–2020
2021–2040
  • p
  • d
  • e
1928–1950
1951–1975
1976–2000
2001–2025
  • p
  • d
  • e
1934-1950
1951–1975
  • William Hornbeck (1951)
  • Elmo Williams i Harry W. Gerstad (1952)
  • William Lyon (1953)
  • Gene Milford (1954)
  • Charles Nelson i William Lyon (1955)
  • Gene Ruggiero i Paul Weatherwax (1956)
  • Peter Taylor (1957)
  • Adrienne Fazan (1958)
  • Ralph E. Winters i John Dunning (1959)
  • Daniel Mandell (1960)
  • Thomas Stanford (1961)
  • Anne V. Coates (1962)
  • Harold F. Kress (1963)
  • Cotton Warburton (1964)
  • William H. Reynolds (1965)
  • Fredric Steinkamp, Henry Berman, Stu Linder i Frank Santillo (1966)
  • Hal Ashby (1967)
  • Frank P. Keller (1968)
  • Françoise Bonnot (1969)
  • Hugh S. Fowler (1970)
  • Gerald B. Greenberg (1971)
  • David Bretherton (1972)
  • William H. Reynolds (1973)
  • Harold F. Kress i Carl Kress (1974)
  • Verna Fields (1975)
1976–2000
2001–2010
  • Pietro Scalia (2001)
  • Martin Walsh (2002)
  • Jamie Selkirk (2003)
  • Thelma Schoonmaker (2004)
  • Hughes Winborne (2005)
  • Thelma Schoonmaker (2006)
  • Christopher Rouse (2007)
  • Chris Dickens (2008)
  • Chris Innis i Bob Murawski (2009)
  • Kirk Baxter i Angus Wall (2010)
2011–2020
2021–2030
  • Joe Walker (2021)
  • Paul Rogers (2022)
  • Jennifer Lame (2023)
  • p
  • d
  • e
1968–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000114423539
  • VIAF: 39578900
  • ULAN: 500258831
  • LCCN: nr00036703
  • GND: 13215949X
  • BnF: 14048635s
  • SUDOC: 10464737X
  • NLA: 42362679
  • NKC: jx20050415020
  • BNE: XX1297342
  • NTA: 113868286
  • BIBSYS: 98041959
  • CiNii: DA18406286
  • PLWABN: 9810672511105606
  • NUKAT: n2009144670
  • J9U: 987007435321805171
  • CANTIC: a11844450
  • KRNLK: KAC201101622
  • WorldCat: lccn-nr00036703
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Alfonso-Cuaron
  • NE.se: alfonso-cuaron
  • SNL: Alfonso_Cuarón
  • Catalana: 21342540
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 69828