Premier van Georgië

Premier van Georgië
საქართველოს პრემიერ-მინისტრი
Periode: 1918 – heden
Irakli Kobachidze werd op 8 februari 2024 premier.
Kantoor
Aanspreekvorm	Zijne excellentie
Residentie	Tbilisi
Ambtstermijn	Vier jaar, herkiesbaar
Geschiedenis
Eerste	Noë Ramisjvili
Ontstaan in	28 mei 1918
Huidige	Irakli Kobachidze
Sinds	8 februari 2024
Overig
Salaris	GEL 13.000 p/m[4]
Website	gov.ge
Portaal    Politiek

Politiek in Georgië
Politiek van Georgië President (lijst) Salome Zoerabisjvili • Premier (lijst) Irakli Kobachidze Parlement Politieke partijen Politici Verkiezingen Parlement 2020 − 2024 President 2018 Bestuurlijke indeling Regio's Gemeenten Autonome Republiek Adzjarië & Abchazië Provisionele Territoriale Zuid-Ossetië Relatie Europese Unie
Portaal
	Politiek & Georgië

De premier van Georgië (Georgisch: საქართველოს პრემიერ-მინისტრი, Sakartvelos premier-ministri) is de regeringsleider en het hoofd van de uitvoerende macht van Georgië en legt regeringsverantwoording af aan het parlement van Georgië. De premier vertegenwoordigt net als de president Georgië in buitenlandse betrekkingen en sluit namens Georgië internationale verdragen.

De premier wordt voorgedragen door de grootste politieke partij bij parlementsverkiezingen, waarop een vertrouwensstemming van het parlement volgt. Op 8 februari 2024 werd Irakli Kobachidze premier, toen hij Irakli Garibasjvili opvolgde.^[5] Kobachidze was in de voorafgaande drie jaar partijvoorzitter en parlementslid van regeringspartij Georgische Droom. In Georgië wisselen premiers geregeld tussentijds zonder nieuwe verkiezingen.

Geschiedenis

De functie van premier, of ook wel regeringsvoorzitter, gaat in Georgië terug naar de Democratische Republiek Georgië (1918-1921) dat een parlementair systeem zonder president kende. Onder de Sovjet-Unie werd de functie afgeschaft, om in de nadagen ervan in 1990 terug te keren als voorzitter van de raad van ministers. In de onafhankelijke Republiek Georgië werd de macht van de premier in 2012 versterkt door de transformatie naar een parlementaire republiek.

In Democratische Republiek Georgië (1918-1921)

De onafhankelijkheidsverklaring van mei 1918 regelde een tijdelijke regering als uitvoerende macht, met een parlementaire wetgevende macht waar de regering onder leiding van de regeringsvoorzitter verantwoording aan was verschuldigd. Na de verkiezingen in 1919 voor een grondwetgevende vergadering, werd in de grondwet van 1921 verankerd dat de regeringsvoorzitter de hoogste vertegenwoordiger van de republiek zou zijn.^[7]

In Sovjet-Georgië

Na de invasie van het Rode Leger in februari 1921 vluchtte de regering via Koetaisi en Batoemi naar Frankrijk waar het in ballingschap verbleef. Met het uitroepen van de Georgische Socialistische Sovjetrepubliek werd de functie van regeringsvoorzitter in 1921 afgeschaft. De leiding over de uitvoerende macht lag gedurende de Sovjet-periode tot 1990 bij de voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen. Na de verkiezingen voor de Hoge Raad (de voormalige Opperste Sovjet) in najaar 1990 werd een raad van ministers gevormd (kabinet) met voorzitter Tengiz Sigoea. Hiermee werd het parlementaire stelsel en de rol van premier weer hersteld.

In de Republiek Georgië

De grondwet van 1995 vormde de functie van voorzitter van de raad van ministers om tot Staatsminister die het hoofd werd van de kanselarij van de president.^[9] Na de Rozenrevolutie van 2003 werd de functie van premier begin 2004 weer ingevoerd. Tijdens het presidentschap van Micheil Saakasjvili benoemde de president de premier en was diens hoofdadviseur die de meeste uitvoerende bevoegdheden uitoefende.

Grondwetswijzigingen die na de parlementsverkiezingen van 2012 en presidentsverkiezingen van 2013 ingingen transformeerden Georgië van een presidentieel- naar een parlementair systeem waarbij de verantwoordelijkheid voor de uitvoerende macht verschoof van de president naar de premier. Dit is met grondwetswijzigingen in 2017 en 2018 verder versterkt.

Bevoegdheden en taken

De taken en verantwoordelijkheden van de premier liggen besloten in artikel 55 van de Georgische grondwet dat stelt:^[11]

1. De premier van Georgië is het hoofd van de regering.
2. De premier bepaalt de hoofdrichtingen van regeringsactiviteiten, organiseert regeringsactiviteiten, coördineert en controleert de activiteiten van ministers en ondertekent rechtshandelingen van de regering.
3. De premier vertegenwoordigt Georgië in buitenlandse betrekkingen en sluit namens Georgië internationale verdragen.
4. De premier benoemt en ontslaat ministers. Hij/zij is bevoegd de taken van de eerste vice-premier op te dragen aan een van de ministers en de taken van de vice-premier op te dragen aan een of meer ministers.
5. De premier legt tegenover het parlement verantwoording af over de activiteiten van de regering. Hij brengt jaarlijks verslag uit aan het parlement over de uitvoering van het regeringsprogramma en brengt op verzoek van het parlement tevens verslag uit over de uitvoering van bepaalde onderdelen van het regeringsprogramma.

Daarnaast bekrachtigt de premier wettelijke besluiten die door de president van Georgië zijn geïnitieerd, behalve in het geval van het uitschrijven van parlementsverkiezingen, het ontbinden van het parlement of het bijeenroepen van zittingen of zittingen van het parlement, het sluiten van constitutionele akkoorden, de benoeming van de premier en anderen, toekenning van staatsonderscheidingen, gratieverlening aan veroordeelden, beslissingen over burgerschap, verzoeken aan het Grondwettelijk Hof of een rechtbank en algemene besluiten ten aan zien van de uitvoering van het presidentschap.^[12]

Premiers van Georgië

Overzicht van de premiers van Georgië en de staatkundig vergelijkbare functies (regeringsvoorzitter, voorzitter raad van ministers, staatsminister).

Zie ook

• Parlement van Georgië
• President van Georgië

Referenties

Zie de categorie Prime ministers of Georgia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.