Groen conservatisme

Groen conservatisme, ook wel ecologisch conservatisme genoemd, is een politieke substroming die zowel elementen van het conservatisme als ecologisme omvat.

In zijn traktaat Reflections on the Revolution in France stelt Edmund Burke, de vader van het moderne conservatisme, dat 'the earth, the kind and equal mother of all ought not to be monopolised to foster the pride and luxury of any men'.[1] Ook na hem hebben conservatieve politici en intellectuelen hun bekommernis om het milieu geuit.

Standpunten

Onder de neoconservatieven worden ecologische beleidsmaatregelen vaak bestempeld als socialistisch. De grotere staatsinterventie die noodzakelijk is om de milieuproblematiek tegen te gaan, druist in tegen hun neoconservatieve overtuigingen van een zo vrij mogelijke markt.[2] Het neoconservatisme, dat in werkelijkheid een vorm is van neoliberalisme en dat weinig van doen heeft met traditioneel conservatisme, laat vanwege het economisch neoliberalisme geen ruimte voor natuurbehoud en ecologische beleidsmaatregelen.

Om die reden leunen groene conservatieven op economisch vlak dichter aan bij het traditioneel conservatisme. Centraal daarbij staat het behoud en de verdediging van rurale gebieden tegen de oprukkende urbanisatie.[3]

Om te voorkomen dat groene ruimtes volgebouwd raken, pleiten verschillende nationaal-conservatieve groeperingen, zoals de British National Party, voor een inperking van de immigratie. Zo willen ze overbevolking vermijden en de vraag naar nieuwe verkavelingsgebieden terugdringen.[4]

Veel wat in de media omschreven wordt als groen conservatisme of groen rechts (traditionalisme, lokalisme)[5][6] blijkt bij nader inzien meer verwant aan een synthese van economisch liberalisme in combinatie met natuurbehoud.[7]

Een bekende traditionalistisch conservatief denker die bekend stond om zijn groen conservatieve standpunten was Sir Roger Scruton.[8]

Groen conservatisme in Nederland en Vlaanderen

In Nederland was Groen Rechts een aanhanger van het ecologisch conservatisme. Deze partij heeft in tegenstelling tot haar progressieve tegenhanger, GroenLinks, nooit een zetel in een vertegenwoordigend orgaan kunnen bemachtigen.[9] Sinds de jaren 2010 proberen er aan de rechterzijde van het politiek spectrum steeds meer partijen, zoals de VVD, zich op te werpen als conservatieve vertolker van het ecologisch gedachtegoed.[5][10] Een prominent VVD'er die zich eind jaren tachtig al een ecologisch voorvechter had betoond, was Ed Nijpels.[11][12] Hierbij moet worden aangetekend dat het groen rechtse of groen conservatieve beleid dat de VVD zegt voor te staan beter economisch liberaal met een groen randje kan worden genoemd: met traditionalisme heeft het niets te maken. Men tracht in liberale kringen aan te tonen dat vooruitgangsgeloof - al dan niet beperkt tot de economische sfeer -, economische groei en groen beleid elkaar niet uitsluiten en prima samen kunnen gaan. (D.i. groenliberalisme).

Daarnaast kent de ChristenUnie zowel groene als conservatieve standpunten. De partij is op ecologisch gebied progressief en het stemt vaak mee met partijen als GroenLinks en Partij voor de Dieren. Op het gebied van medische ethiek, cultuur en vrijheid van onderwijs heeft de CU echter een conservatief profiel.

In Vlaanderen worden enkel politici van de progressieve partij Groen bestempeld als ecologisten. Toch erkennen ook rechtse beleidsmakers de milieuproblematiek en heeft de meerderheid onder hen ecologische maatregelen in hun partijprogramma opgenomen.[13][14][15]

Lijst van groen conservatieve partijen

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ Edmund Burke (1792). Reflections on the Revolution in France.
  2. ↑ B. Pilbeam. Conservatism in Crisis?: Anglo-American Conservative Ideology After the Cold War, pp. 183-187.
  3. ↑ John Baldock red., Nick Manning en Sarah Vickerstaff red.. Social Policy, pp. 578.
  4. ↑ (en) ENVIRONMENT - British National Party. British National Party. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  5. ↑ a b Groenrechts nieuwe koers VVD. Trouw. Gearchiveerd op 21 april 2017. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  6. ↑ De wonderbaarlijke terugkeer van groen-rechts. Vrij Nederland. Gearchiveerd op 14 augustus 2022. Geraadpleegd op 12 augustus 2020.
  7. ↑ Conservatief en groen kunnen samengaan; een bevrijdende gedachte. Trouw (2 december 2018). Gearchiveerd op 24 november 2020. Geraadpleegd op 12 augustus 2020.
  8. ↑ R. Scruton: How to Think Seriously About the Planet: The Case for an Environmental Conservatism (2011, 2012)
  9. ↑ Groen Rechts. www.parlement.com. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  10. ↑ Toen Mark Rutte nog groen was. RTL Nieuws. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  11. ↑ Toen Mark Rutte nog groen was. RTL Nieuws. Gearchiveerd op 19 juli 2023. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  12. ↑ Persson, Michael, Geen reden voor groen optimisme. Vrij Nederland (3 december 2011). Gearchiveerd op 21 april 2017. Geraadpleegd op 29 april 2017.
  13. ↑ Milieu en klimaat. Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). Geraadpleegd op 28 april 2017.
  14. ↑ Bouwsteen 8: investeren in kwalitatieve & duurzame leefomgeving. CD&V (4 maart 2014). Geraadpleegd op 28 april 2017.
  15. ↑ Open Vld - Open Vlaamse Liberalen en Democraten. www.openvld.be. Gearchiveerd op 19 juli 2023. Geraadpleegd op 28 april 2017.
  16. ↑ a b Volgens eigen opgave.
  17. ↑ Combineert groen conservatisme met groenliberalisme.
  18. ↑ Combineert christendemocratie, groen conservatisme en groenliberalisme.