Deltatheridiidae

Deltatheridiidae
Status: Uitgestorven
Fossiel voorkomen: Vroeg-Krijt - Laat-Paleoceen
Fossiel van Deltatheridium
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Infraklasse:Metatheria
Orde:Deltatheroida
Familie
Deltatheridiidae
Gregory & Simpson, 1926
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

De Deltatheridiidae[1] zijn een familie van uitgestorven zoogdieren die tot de orde Deltatheroida van de Metatheria behoren. De soorten uit deze familie kwamen van het Vroeg-Krijt tot Laat-Paleoceen voor in Azië en Noord-Amerika.

Classificatie

De families Deltatheridiidae omvat de volgende geslachten:

  • Hyotheridium
  • Lotheridium
  • Nanocuris
  • Prodeltitheridium
  • Oklatheridium
  • Atokatheridium
  • Deltatheridium
  • Sulestes karakshi
  • Tsagandelta
  • Deltatheroides
  • Gurbanodelta

Ontwikkeling

De Deltatheridiidae worden beschouwd als de ecologische vervangers van de Eutriconodonta als belangrijkste roofzoogdieren in oostelijk Azië en Noord-Amerika. De oudste soorten zijn bekend uit het Vroeg-Krijt van Noord-Amerika met Atokatheridium en Oklatheridium uit het Aptien.[2] De Deltatheridiidae overleefden op dit continent tot in het Maastrichtien, maar had een lage diversiteit met enkel Nanocuris.[3] In Azië waren de Deltatheridiidae echter de algemeenste metatheriën in het Laat-Krijt met Deltatheridium uit het Campanien van Mongolië als bekendste vorm.[4] Tijdens de massa-extinctie bij de overgang van het Krijt naar het Paleoceen stierven de Deltatheridiidae vrijwel volledig uit. Gurbanodelta uit Azië is de enige bekende overlever uit het Paleoceen.[5]

Kenmerken

De kleinste vormen zoals Gurbanodelta waren zo groot als de langstaartplatkopbuidelmuis, het kleinste buideldier.[6] De grootste vormen zoals Lotheridium (geschatte kop-romplengte van twintig centimeter[7]) en Nanocuris (geschat lichaamsgewicht van 523 gram[8]) hadden het formaat van een dwergbuidelmarter. De Deltatheridiidae waren carnivoren die vermoedelijk konden klimmen.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Fossilworks: Deltatheridiidae. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 12-04-2023.
  2. (en) Reappraisal of the tribosphenidan mammals from the Trinity Group (Aptian—Albian) of Texas and Oklahoma. BM Davis & RL Cifelli. Acta Palaeontologica Polonica (2011).
  3. (en) New specimen reveals deltatheroidan affinities of the North American Late Cretaceous mammal Nanocuris. GP Wilson & JA Riedel. Journal of Vertebrate Paleontology (2010).
  4. (en) Implications of Deltatheridium specimens for early marsupial history. GW Rougier, JR Wible & MJ Novacek. Nature (1998).
  5. (en) A late Paleocene probable metatherian (?deltatheroidan) survivor of the Cretaceous mass extinction. X Ni et al. Scientific Reports (2016).
  6. (en) An emerging consensus in the evolution, phylogeny and systematics of marsupials and their fossil relatives (Metatheria). MDB Eldridge et al. Journal of Mammalogy (2019).
  7. (en) A new Cretaceous metatherian mammal from Henan, China. S Bi et al. PeerJ (2015).
  8. (en) Dinosaur nest ecology and predation during the Late Cretaceous: was there a relationship between upper Cretaceous extinction and nesting behavior? J Boisa & SJ Mullin. Historical Biology (2017).